U italijanskom gradu Goriziji, smještenom na granici sa Slovenijom, 29. marta dogodio se neobičan incident.
Na prozorima jedne zgrade u ulici Corso Giuseppe Verdi pojavile su se zastave bivše Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije (SFRJ). Iako identitet osoba koje su postavile zastave još uvijek nije poznat, događaj se već tumači kao provokacija.
Predstavnik općinske uprave izjavio je: “Ko god da su provokatori, bit će identificirani. Ovo je jadan gest podrške jednom od tri totalitarizma.” Motivi postavljanja jugoslovenskih zastava nisu jasni, ali se u Italiji povremeno koriste kao simbol otpora protiv rasta fašizma i revizionizma istorije.
Zastava SFRJ često je postavljana od strane antifašista i ljevičarskih grupa, posebno u sjevernim dijelovima Italije, gdje su poslijeratni teritorijalni sporovi ostavili dubok trag. U februaru 2023. godine, tokom studentskih protesta u Firenci, demonstranti su nosili jugoslovenske zastave, što je izazvalo veliku pažnju na Balkanu.
Gorizija i Nova Gorica nekada su bile dio istog urbanog prostora, ali su podijeljene nakon Drugog svjetskog rata. Gorizija je tokom rata bila oslobođena od slovenačkih partizana, ali je kasnije vraćena Italiji nakon sporazuma sa Saveznicima. Pariški mirovni ugovor iz 1947. godine odredio je da historijski centar Gorizije pripadne Italiji, dok je Jugoslavija dobila okolna naselja, na kojima je kasnije izgrađena Nova Gorica.
Ekintza antifaxista Italian: Jugoslaviako banderak jarri zituzten Goriziako erdiguneko eraikin baten leihoetan. Italiarrek sarritan erakusten dute Jugoslaviako bandera, Meloniren eskuin muturreko gobernuak babesten duen faxismoaren gorakadaren aurkako erresistentzia moduan. pic.twitter.com/E1cet6zuVs
— Koldo_tellitu (@koldo_tellitu) March 30, 2025
Nakon ulaska Italije i Slovenije u Šengensku zonu 2007. godine, granica između ova dva grada gotovo je nestala, omogućivši intenzivniju kulturnu i ekonomsku saradnju. Ipak, historijski osjetljive teme, poput simbola bivše Jugoslavije, i dalje izazivaju kontroverze.
Postavljanje jugoslovenskih zastava u centru Gorizije dolazi u periodu kada je italijanska politička scena duboko polarizovana. Vlada premijerke Giorgie Meloni, poznata po desničarskim stavovima, često se optužuje za revizionizam istorije, što dodatno podstiče ljevičarske grupe na simbolične akcije otpora. Među italijanskim fudbalskim navijačima, posebno onima iz ljevičarski orijentisanih klubova poput Livorna, Bolonje i određenih frakcija Rome, jugoslovenska zastava često se koristi kao simbol antifašizma i internacionalizma.
