“Neshvatljivo je da godinu dana od završetka popisa nemamo nijedan rezultat. Oni su vrlo rano izašli sa preliminarnim rezultatima koji se temelje na broju popisnica, što je apsolutno neprihvaljivo i praktično netačno”, rekao je demograf Stevo Pašalić.
On ističe da je Austrougarska prije više od 100 godina to mnogo bolje odradila, a i poslije popisa iz 1991. godine, već nakon dva mjeseca bili su poznati osnovni podaci.
Nedostatak interesovanja
“Prosto je nevjerovatno da nemamo ni prve rezultate koji podrazumijevaju broj stanovnika, domaćinstava i stanova te nacionalnu strukturu. Čini mi se da malo koga od nadležnih u ovoj zemlji to interesuje, osim onih kojima su ti podaci potrebni za pisanje nekih radova”, ističe Pašalić.
Stručnjaci naglašavaju da su mnogo veće i mnogoljudnije zemlje prve podatke popisa objavljivale nakon nekoliko mjeseci, a već poslije dvije godine imali su sve potrebne podatke koje jedan popis treba da pruži.
Broj stanovnika, domaćinstava, stanova te starosna, polna i nacionalna strukura stanovništva, podaci su koji se u razvijenim zemljama objavljuju u roku od godinu dana, što je u BiH gotovo nemoguće. Ako se bude radilo ovim tempom, kako ističu mnogi, preciznije podatke o stanovništvu BiH bismo mogli imati tek oko 2016. godine, odnosno tri godine nakon što je završen popis.
Koliko vlasti u BiH kasne sa podacima, govore podaci iz Evrope pa čak i iz zemalja koje imaju preko milijardu stanovnika. Recimo, Indija je prvu fazu popisa počela 1. aprila 2010. godine, a druga je trajala od 9. do 28. februara 2011. godine. Samo mjesec dana nakon toga, odnosno krajem marta, 1,21 milijarda Indijaca imala je podatke o broju, polnoj, starosnoj, obrazovnoj i vjerskoj strukturi svojih zemljaka.
Slično je bilo i u evropskim zemljama, koje su svoje stanovništvo mahom popisivale 2011. godine, pa je tako, recimo, Grčka svoje stanovništvo popisivala od 10. do 24. maja, a rezultate objavila dva mjeseca kasnije, odnosno krajem jula.
Kritike zbog kašnjenja
U Hrvatskoj, koja je trpjela kritike zbog ogromnog kašnjenja rezultata popisa, osnovni podaci bili su poznati nakon nešto malo više od godinu dana.
Što se tiče podataka u BiH, jedino su poznati oni preliminarni, koji su saopšteni u novembru prošle godine, a to je da u BiH živi 3.791.622 stanovnika, od čega u FBiH 2.371.603 u RS 1.326.991, a u Brčko distriktu 93.028 stanovnika.
“Nevjerovatno je da u današnje vrijeme i sa današnjom tehnologijom nemamo ništa više od podataka. Preliminarni rezultati, po mom mišljenju, nistu tačni i daleko je manji broj ljudi u BiH i u entitetima. Čekaćemo zvanične podatke i reagovati na nepravilnosti, jer, ako je u nekom naselju popisano 2.000 ljudi, a u osnovnu školu ide svega 30 djece, podaci su lažirani, s obzirom na to da je kod nas broj osnovaca oko deset odsto od ukupnog broja ljudi”, naglašava Pašalić.
Sa druge strane, u Agenciji za statistiku BiH kažu da još nemaju ništa od podataka i da će oni prvi, zvanični, koji se odnose na ukupan broj stanovnika, ukupan broj stanova i ukupan broj domaćinstava biti poznati početkom sljedeće godine.
“Ta vrsta obrade još nije počela, jer se rade ‘kontrole kontingenata’, odnosno priprema za finalnu obradu. Najvjerovatnije do početka sljedeće godine neće biti ništa”, rekli su u Agenciji.
Na pitanje da li je to kasno, u Agenciji kažu da je prvobitno bilo planirano da ove godine, odnosno od jula, počne objavljivanje podataka, ali da do toga još nije došlo.
“Pošto mi to prvi put u BiH radimo po međunarodnim standardima, nama je sada najvažnija faza pripreme”, rekli su u Agenciji.
Popis u Bosni i Hercegovini počeo je 1. oktobra i trajao do 15. oktobra 2013. godine, a na njemu je radilo više od 19.000 popisivača.
